Boh trojcu liubit
Wygląda na to, że są w Polsce (a chyba i na świecie) trzy miejscowości noszące nazwę Wojcieszyce. O swoich wiemy prawie wszystko. Od jakiegoś czasu reszta ludzkości też może się dowiedzieć, jeśli skorzysta z wyszukiwarki internetowej. A jak nie jest mocna w językach, to jeszcze z translatora.
Gorzej z pozostałymi dwoma. Nie wiem, jak w encyklopediach współcześnie wydawanych drukiem, ale w tej, która mam w domu, czyli w czterotomowej Encyklopedii Powszechnej PWN z końca lat 70, brakuje hasła "Wojcieszyce". Jest Wojcieszów - miasto w woj. jeleniogórskim, nad Kaczawą. Prawa miejskie 1973, 4,7 tys mieszkańców, ośrodek przemysłu wapienniczego - ale o Wojcieszycach ani słowa.
Podobno w internecie jest wszystko, jednak ta zasada niezbyt potwierdza się w przypadku Wojcieszyc. Po wpisaniu nazwy wsi w wyszukiwarkę Google, na pierwszym miejscu ukazuje się witryna Hotelu Jan. Na drugim miejscu rezultatów wyszukiwania jest Wikipedia, a w niej trzy niekompletne hasła "Wojcieszyce".
Na temat tych znajdujących się w województwie świętokrzyskim, Wikipedia ma do powiedzenia bardzo niewiele: wieś w Polsce położona w (...) powiecie sandomierskim, w gminie Łoniów. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego. Strefa numeracyjna: 15, Tablice rejestracyjne: TS.
Na stronie internetowej Gminy Łoniów znalazłem informację, że sołtys tamtejszych Wojcieszyc nazywa się Marek Warchałowski i że można dodzwonić się do niego wybierając nr 821 84 49. Szkoły, ani żadnej gminnej instytucji, klubu sportowego, bazy noclegowej, osobliwości przyrodniczych się nie wymienia. Nawet Szlak Jabłkowy tamtędy nie przechodzi, co nieuchronnie prowadzi nas do wniosku, że może to być dziura dechami zabita, niestety.
Więcej jest w Wikipedii o Wojcieszycach położonych ma Dolnym Śląsku, w gminie Stara Kamienica powiatu jeleniogórskiego. Wieś znajduje się na wysokości 350-410 metrów n.p.m. (czyli jakieś 300 wyżej, niż my), ma tysiąc mieszkańców (ciutke więcej od nas), kierunkowy numer telefonu 75 i tablice rejestracyjne DJE. Nazwa wsi ewoluowała następująco:
- 1305 Woyczczdorf, Woiczdorf
- 1371 Foytsdorf, Fogdsdorf
- 1404 Voigtsdorf
- 1668 Fuchsdorf
- 1687 Vogtsdorff
- 1726 Viotsdorff
- 1765 Vogtsdorf
- 1786 Voigtsdorf
- 1945 Ptaszyn
- 1946 Wojcieszyce
W pierwszej chwili pomyślałem, że być może nazwa naszej wsi została przekalkowana z jeleniogórskiej, tak, jak w przypadku Gorzowa Wielkopolskiego, który – jak wiadomo – wziął nazwę od miasta na Śląsku Opolskim, noszącego (prawie) tę samą niemiecka nazwę Landsberg. Ale nie, nie ma zbieżności fonetycznej ani znaczeniowej. Ich jest od ptaka (voigt = ptak, dorf = wieś), a nasze Wurmsfelde od robaka (wurm = robak, feld = pole), czego przynajmniej ja nie mam zamiaru się wstydzić.
Pokazano też liczbę mieszkańców, poczynając od XVIII wieku, kiedy to Wojcieszyce jeleniogórskie były, jak na ówczesne stosunki, bardzo dużą wsią:
- 1786 – 1218
- 1840 – 1230
- 1921 - 1070
- 1941 - 1287
- 1988 – 975
- 2005 - 1038
Ale na pachnącej świeżością oficjalnej witrynie internetowej gminy Stara Kamienica o Wojcieszycach nie ma prawie nic. Nawet o tym, że są w nich zabytki, a konkretnie barokowy (zatem młodszy od naszego, ale z zachowanym wystrojem) kościół pw. św. Barbary oraz kościół poewangelicki (na moje oko z XVIII wieku), dowiadujemy się z Wikipedii.
Na szczęście ktoś, kto robił nową stronę gminy, zapomniał skasować niektóre pliki i przechował się fragment starej strony, gdzie jest nieco więcej informacji, niż w Wikipedii. Wedle nich sołtysem jest (był?) Artur Jędrzejewski, Wojcieszyce są wsią łańcuchową o długości 4,4 km, powstałą prawdopodobnie w końcu XIII wieku (czyli nieco później, niż nasza). Jej stara nazwa wskazuje, że powinna to być wieś lokacyjna, lub własność wójta. W dokumentach Wojcieszyce pojawiły się po raz pierwszy w 1305 roku w wykazie podatkowym biskupstwa wrocławskiego. W 1371 r. właścicielem wsi był Heinrich von der Wesen. W 1742 roku powstała we wsi szkoła. W 1840 roku było 225 budynków, 2 kościoły, 2 szkoły, młyn wodny, bielnik z foluszem, 5 gospód, 59 warsztatów tkackich, 47 innych rzemieślników i 6 handlarzy. Turyści z pobliskich Cieplic przybywali podziwiać tu starą karczmę i piękne chaty. Przeważnie łączyli to z degustacją wyrobów miejscowego browaru, który cieszył się dobrą opinią. Po poczęstunku udawali się na punkt widokowy na Biesach.
Oba kościoły są ładne, więc warto je pokazać, korzystając z zasobów Wiki i licencji GNU. Trzecie zdjęcie, być może przedstawiające ową starą karczmę, "pożyczam" ze szczątkowej strony.
Uchowała się OSP, bo znalazłem jej stronę internetową (nasza została niestety zlikwidowana, a gmina nie jest zainteresowana w jej odrodzeniu). Z informacji firmy.net wynika, że jest w Wojcieszycach dolnośląskich sporo różnego rodzaju firm, a z eholiday.pl, że dość dużo pensjonatów i gospodarstw agroturystycznych. Mam wrażenie, że pod względem gospodarczym tamte Wojcieszyce są nieco lepiej rozwinięte, niż nasze.
Właścicielem domeny wojcieszyce.pl, na którą miałem chrapkę, ale była zajęta, jest Gościniec Łojewski, jednak wykorzystuje ją jakoś dziwnie. Domena wojcieszyce.com należy do Fast Domain Recovery, o czym wiem, bo co parę dni dostaję e-maile z ofertą jej kupna. Nawet niedrogo, bo za niecałe 100 USD, ale po co mi ona?
