Historia naszej wsi

Adresy z Wormsfelde

W numerze 17 z grudnia 1989 czasopisma Heimatbladtt wydawanego przez organizację zrzeszającą dawnych mieszkańców miasta oraz powiatu Landsberg a/W (czyli obecnie miasta Gorzowa Wlkp. i powiatu gorzowskiego) ukazał się artykuł zatytułowany „Die Dorfer unser Heimat – Wormsfelde” (Wsie naszej małej ojczyzny - Wormsfelde). Chodzi w nim o wieś, która obecnie nazywa się Wojcieszyce.

Jego autorka, Anneliese Bellmann z domu Hoppenheit przytacza garść danych encyklopedycznych, dotyczących wsi i opisuje życie mieszkańców przed II Wojną Światową. Dowiadujemy się, że ludzie pracowali ciężko, ale byli weseli. Sklep spożywczy Fryderyka Schreiera był znakomicie zaopatrzony, trochę gorzej sklep Marty Prestel, ale i tak po większe zakupy jeździło się rowerami do Landsberga. Hans Fritzsche był mistrzem kowalstwa, nie tylko podkuwał konie, ale i naprawiał maszyny rolnicze. U rzeźnika Emila Preschera kupowano mięso i kiełbasy, a w gospodzie kwitło życie towarzyskie, młodzi i starzy spotykali się w niej na tańcach i przy kuflu piwa. Dziewczynom podobali się strażacy, którymi dowodził kapitan Willi Kortschack. Zanim w 1937 r. oddano do użytku nową szkołę, dzieci uczyły się w starej, jednoizbowej, w łączonych klasach I-IV od godziny 7oo do 12oo oraz V-VIII od 13oo do 17oo.

Ale nie te opisy są – wedle mnie – największym walorem artykułu, lecz dołączony do niego wykaz budynków oraz ich właścicieli (i chyba również lokatorów), a także plan wsi. Ten ostatni zapewne został wykonany z pamięci i nie przez osobę biegłą w kartografii. Nie są dokładnie zachowane proporcje i kierunki, dzisiejsza ulica Strzelecka zatacza krąg i zmierza do leśniczówki, a potem wychodzi zaraz za jeziorem na wprost obecnej ul. Krótkiej. Niektórych domów już nie ma, wybudowano sporo nowych... Ale przy odrobinie cierpliwości i wyobraźni można się w tym planie połapać.

  • plan_wormsfeldeplan_wormsfelde

Zamieszczamy go w taki sposób, żeby można było zobaczyć fragmenty w powiększeniu. W tym celu należy najechać wskaźnikiem myszy na miniaturkę. Jeśli ją klikniecie, pokaże się jeszcze większy obrazek. A pod spodem, żeby ciekawiej podróżowało się Wam w przeszłość, tabelkę z wykazem domów oraz listę obiektów oznaczonych na planie literami. Niestety nie wszystkie podpisy udało mi się przetłumaczyć, więc proszę o pomoc biegłych w języku niemieckim.

Nr
budynku
Właściciele / lokatorzy (?) Funkcja budynku
1   Kirche (kościół)
2 H. Schleusener, W. Schack, E. Filenius, P. Pagel Domena (majątek, folwark)
2a   Park zur Domäne (Park przy Domenie, folwarku)
3 Helmut Rottke  
4 E. Bratke  
5 Otto Sommerfeld  
6 Karl Prestel verkauft an 0. Walde
(sprzedaż produktów leśnych ?)
7 Willi Brüggener, Richard Lemke  
8 Paul Wemicke sen., Paul Flügel, Paul Biene sen., Paul Wemicke jun.  
9 Otto Lemke  
10 Otto Schröder  
11 Wilhelm Mögelin sen.  
12 Otto Meyer  
13 Willi Gleis  
14 Emil i Karl Schulz, Paul Lucke, Richard Lucke  
15 Otto Neumann  
16 Paul Biene ) Bauer (gospodarz
17 Otto Lucke, Julius Prescher  
18 Erich Kortschak  
19 Karl Sydow  
20 Otto Hübner, Paul Voigt  
21 Karl Seegert  
22 Otto Knospe  
23 Margarete Becker, Karl Scheffler  
23a Paul i Richard Adam  
24 Karl Päschel  
25 Erich Utech, Franz Hohmann  
26 Ludwig Schwierzke  
27 Hans Fritzsche, Karl Kranz Schmiede meister (mistrz kowalski)
28 Fritzsche, Otto Metzeltin, Anna Schwandt  
29 Arthur Schwierzke, Otto Müller  
30 Emil Prescher Gastwirt (oberżysta)
31 Franz Thier  
32 Richard Flügel  
33 Fritz Blank  
34 Gustav Goede  
35 Willi Paschke  
36 Erwin Meissner  
37 M. Höthke, Willi Bartz  
38 Martha Prestei Kolonial waren (artykuły spożywcze)
39   Alte Schule (Bruno Schack)(stara szkoła)
40 Albrecht Utech, Hermann Rosin Gemeindehaus (dom kultury)
41 Paul Biene jun.  
42 Gustav Kamey  
43 Rudolf Hoppenheit  
44   Neue Schule Lehrer Weber
(nowa szkoła, nauczyciel Weber)
45 Friedrich Schreier, Hermann Muller Kolonial waren (artykuły spożywcze)
46 Wilhelm Welke, Richard Welke, Otto Lucke  
47 Otto Schröder, Erich Kuhn  
48 Pfarrer Dowiat Pfarrhaus (plebania)
49 Erich Bahr, Paul Bahr  
51 Karl Mirasch, Marie Schulz  
52 Wilhelm Hoppenheit, Wilhelm Möglin jun., Richard Meissner, Fritz Kröning  
53 Franz Meissner, Willi Utech, Willi Zimmermann, Clemens Linde, Otto Schwierzke, Karl Goede  
54 Paul Gleis, Paul Kuhn, Paul Gabrich, Erdmann Schmidt  
55   Backhaus (?)
56 Gertrud Krause, Paul Luther, F. Blank  
57 Otto Kroll, Friedrich Stoll  
58   Schafstall (owczarnia)
59 Willi Kortschak  
60 Willi Schwarz  
61 Richard Schwandt  
62 Hermann Scheffler, Walter Scheffler  
63 Otto Welke  
64 Walter Welke  
65 Max Demski  
65a Paul i Erich Thier  
66 Walter Schulz Stuckert (murarz, sztukator ?)
67 Scholz  
68 Julius Müller Waldhof
69 Fritz Gersing  
70   Oberförsterei Förster Springstubbe
siedziba Nadleśnictwa (?)
71 rodzina Gersing  
 
  • plan_wormsfeldeplan_wormsfelde

Obiekty oznaczone literami:

  • F Försterei Prehn (leśniczówka)
  • a Grusenplatz (Mahnmal) (pomnik)
  • b Brennerei (destylarnia, gorzelnia)
  • c Herrenpul (?)
  • d Bahrpul (?)
Designed by Web Design Sinci Powered by Warp Theme Framework